Zagadnienie dotyczące winy to chyba najgorętszy temat rozwodowy budzący ogromne kontrowersje i skrajne emocje. Jak „duża” musi być wina Twojego małżonka, żeby rozwód nastąpił z orzeczeniem o winie tego małżonka? Jakie zachowania mogą przyczynić się do przyjęcia winy małżonka za rozpad małżeństwa? Jak długo trwa rozwód z orzeczeniem o winie?
Rozwód z orzeczeniem o winie – możliwe wyroki
Orzekanie o winie jednej z rozwodzących się stron jest jednym z 3 możliwych „opcji”. Sąd może zatem orzec rozwód:
- bez orzekania o winie,
- z wyłącznej winy jednego z małżonków,
- z winy obu stron.
Rozwód z orzeczeniem o winie trwa dłużej
Zasadą jest, że w trakcie sprawy rozwodowej sąd bada, które z małżonków jest winne rozpadu małżeństwa. Przeprowadza wówczas długie i najczęściej żmudne postępowanie dowodowe.
Dopiero na zgodny wniosek stron, sąd odstępuje od tego obowiązku. Jeżeli zatem zależy Ci na szybszym rozwodzie, taki wniosek jest konieczny.
Celowo napisałam „szybszym”, ponieważ w dzisiejszych czasach postępowania rozwodowe potrafią trwać wiele miesięcy, a nawet lat. Wydłuża się też czas na wyznaczenie terminu pierwszej rozprawy. Jeżeli uda Ci się wstrzelić w kalendarz sądowy w ciągu pierwszych 6 miesięcy – masz szczęście. A jeśli uzyskasz rozwód na pierwszej rozprawie – możesz uznać, że rozwód został orzeczony szybko.
Wniosek małżonka o rozwód z orzeczeniem o winie
Co jednak w sytuacji, gdy chcesz się rozwieźć szybko, ale drugi małżonek domaga się orzeczenia Twojej winy? Nie ma rady – w tej sytuacji Sąd musi przeprowadzić postępowanie dowodowe i ustalić czy i kto ponosi winę za rozpad więzi małżeńskich. Wbrew pozorom nie jest to proste. W roku 2022 na 60.162 rozwodów aż 48.835 wyroków rozwodowych zapadło bez orzeczenia o winie małżonków.
Jeśli któreś z Was złożyło wniosek o rozwiązanie małżeństwa z orzeczeniem o winie bądź przygotowany na długą batalię. Takie procesy potrafią trwać nawet 3 lata. Jeśli posiadacie wspólne małoletnie dzieci, to również zwiastuje dłuższy czas oczekiwania na zakończenie sprawy. W takiej sytuacji, jedynie próba porozumienia się
z małżonkiem i gotowość do ustępstw dają szansę na skrócenie czasu oczekiwania na rozwód.
Kiedy możliwy jest rozwód z orzeczeniem
o winie?
W teorii winę małżonkowi można przypisać w rozmaitych sytuacjach. Dla sądu istotne będzie to, czy małżonek swoim działaniem (a czasami zaniechaniem) doprowadził do rozpadu pożycia małżeńskiego.
Pożycie małżeńskie trwa dopóki małżonków łączy przynajmniej jedna więź: fizyczna, ekonomiczna i duchowa. Kluczowy jest tu art. 56 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
Te negatywne w konsekwencji zachowania muszą wynikać z woli małżonka. Wystarczy też, że małżonek jest w stanie przewidzieć skutki swojego działania lub zaniechania – to znaczy, że rozumie, że jego działania sprzeciwiają się wspólnocie małżeńskiej.
Przykłady zachowania małżonka, które mogą prowadzić do rozwodu z orzeczeniem o winie
Za zawinione zachowania można uznać:
- zdradę fizyczną,
- zdradę emocjonalną,
- długotrwałe negatywne postępowanie drugiego małżonka (na przykład odmowa pomocy, brak zainteresowania sprawami małżonka),
- wszczynanie awantur przekraczających dopuszczalnej miary małżeńskich kłótni,
- przemoc fizyczna, psychiczna, emocjonalna,
- uleganie nadmiernym wpływom rodziców, rodzeństwa, znajomych,
- negatywne zachowania wobec rodziny współmałżonka,
- brak przyczyniania się do utrzymania rodziny,
- porzucenie w potrzebie,
- prowokowanie współmałżonka do negatywnego zachowania
Musisz jednak pamiętać, że zachowania te mogą doprowadzić do rozwodu z orzeczeniem o winie, o ile były przyczyną rozpadu małżeństwa.
Rozwód z orzeczeniem o winie obu stron
Jak pokazują dane statystyczne, rozwód z orzeczeniem o winie jest relatywnie rzadki, chociaż pozwy zawierające wnioski o zbadanie winy małżonka do rzadkości nie należą. Warto jednak wiedzieć, że Sąd nie stopniuje winy małżonków. To znaczy, że nie bada, który małżonek zawinił bardziej. Wystarczy, że z materiału dowodowego będzie wynikało, że każde z małżonków miało coś za przysłowiowymi uszami, aby uznać winę obu stron.
Zatem Twoja bardzo wielka wina nie musi wcale oznaczać, że zostaniesz uznany/a za wyłącznie winnego rozpadu pożycia małżeńskiego. Wystarczy choćby 1% przyczynienia się Twojego współmałżonka do rozkładu pożycia małżeńskiego, żeby Sąd miał podstawę do orzeczenia rozwodu z winy obu stron.
Co daje rozwód z orzeczeniem o winie – konsekwencje
Alimenty na małżonka
Rozwód z orzeczeniem o winie otwiera drogę do uzyskania alimentów od małżonka wyłącznie winnego. Musisz bowiem wiedzieć, że instytucja alimentów dotyczy nie tylko małoletnich dzieci. Aby uzyskać alimenty na swoją rzecz musisz wykazać, że na skutek rozwodu z małżonkiem wyłącznie winnym, Twoja sytuacja materialna uległa istotnemu pogorszeniu (art. 60 par. 2 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).
Satysfakcja z rozwodu z orzeczeniem o winie
Czasami pieniądze to nie wszystko. Życie pisze różne scenariusze, a wiele z nich to ludzkie historie, w których dobre imię i zasady są warte więcej. Bywa zatem i tak, że celem uzyskania rozwodu z winy drugiej strony, jest satysfakcja, rozumiana jako moralne zadośćuczynienie za wielkie krzywdy doznane w trakcie małżeństwa od współmałżonka. Czasami wiążą się one z przemocą, innym razem z wyjątkowo niemoralną zdradą (np. z rodzicem współmałżonka).
Kiedy zatem warto starać się o rozwód z orzeczeniem o winie?
Weź proszę pod uwagę, że wniosek o orzeczenie rozwodu z winy małżonka będzie się związał z długim czasem trwania postępowania, olbrzymim ładunkiem emocjonalnym, który towarzyszy takim sprawom i skomplikowaną procedurą, w tym dowodową. Jeśli masz w sobie gotowość do zmierzenia się z tym, warto rozważyć taki sposób poprowadzenia sprawy rozwodowej gdy:
- finansowo bardzo tracisz na rozwodzie,
- masz poczucie niesprawiedliwości i czujesz uzasadnioną potrzebę wykazywania winy drugiej stronie,
- masz wiarygodne dowody na winę małżonka,
- masz w sobie przekonanie, że druga strona nie jest w stanie zarzucić Ci winy za rozpad małżeństwa.
Kiedy rozwód z orzeczeniem o winie nie przyda się
Orzeczenie o winie małżonka nie wpływa na wysokość alimentów na małoletnie dzieci. Nie ma on również znaczenia dla sprawy o podział majątku wspólnego. Samo orzeczenie nie ma również wpływu bezpośredniego na orzeczenie o władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi, choć bez wątpienia, niektóre zawinione zachowania współmałżonka mogą się do tych kwestii odnosić.
Pamiętaj proszę, że każda sprawa ma indywidualny charakter i różni się stanem faktycznym. Dlatego, jeśli chcesz prawidłowo ocenić swoją sytuację prawnorodzinną, skontaktuj się z prawnikiem rodzinnym, na przykład tutaj.
Przeczytaj również:
