Po tragicznym finale przemocy wobec Kamilka z Częstochowy, przez nasze społeczeństwo przewinęła się fala dyskusji na temat tego, w jaki sposób reagować na przemoc w rodzinie osoby z naszego otoczenia. Co robić, kiedy podejrzewasz, że dziecku mieszkającemu za ścianą dzieje się krzywda?
Zawiadom policję
Pierwszą rzeczą jaką powinieneś/powinnaś zrobić, to zgłosić sprawę telefonicznie na najbliższym posterunku policji. Najprościej zrobisz to korzystając z numeru 997. Reakcja policjantów w takiej sytuacji jest bardzo szybka.
To najważniejszy krok, jeśli sytuacja dzieje się w chwili obecnej i obiektywnie oceniając, nie jest to zwyczajna rodzinna sprzeczka. Funkcjonariusze po otrzymaniu zgłoszenia przyjadą na miejsce w celu sprawdzenia sytuacji. Jeśli stwierdzą, że pod wskazanym adresem dochodzi do przemocy w rodzinie, w tym z udziałem dziecka, może ono zostać zabrane od razu do pogotowia rodzinnego.
Po interwencji policja składa zawiadomienie do sądu opiekuńczego o zaistniałym zdarzeniu z wnioskiem o wgląd w sytuację rodzinną. W dalszej kolejności Sąd może wszcząć postępowanie w przedmiocie ograniczenia lub nawet pozbawienia rodziców władzy rodzicielskiej.
Złóż wniosek o wgląd w sytuację rodzinną
Niezależnie od działań policji możesz złożyć do sądu opiekuńczego wniosek o wgląd w sytuację rodzinną małoletniego, wobec którego podejrzewasz stosowanie przemocy domowej. Twój wniosek wzmocni zasadność podjęcia działań przez policję i będzie sygnałem, że niepokojące zachowania rodziców/opiekunów są widoczne dla otoczenia.
Skorzystanie ze zgłoszenia do sądu opiekuńczego to także odpowiednia reakcja, jeśli nie jesteś bezpośrednim świadkiem przemocy w rodzinie sąsiadów (lub innej znanej Ci rodzinie), ale obserwujesz, że dziecko jest zaniedbywane lub dręczone psychicznie. Taką sytuację można podejrzewać, jeśli dziecko jest zostawiane bez opieki, chodzi w brudnej odzieży, jest głodne, rodzice nie interesują się jego zdrowiem i tym co robi w ciągu dnia, jest ciągle osowiałe, wystraszone czy agresywne.
We wniosku opisz konkretne sytuacje, które mogą budzić obawy o życie i zdrowie dziecka. Wskaż koniecznie adres zamieszkania rodziny oraz dane osobowe małoletniego i jego rodziców, o ile je znasz.
Wniosek może pozostać anonimowy, jeśli z różnych powodów nie chcesz podawać swoich danych. Może jednak się zdarzyć, że to Twoje zeznania przyczynią się do prawidłowej oceny sytuacji przez Sąd, zwłaszcza w przypadku przemocy, której nie widać gołym okiem.
Więcej na temat wniosku o wgląd w sytuację rodzinną możesz przeczytać w tym artykule: Przemoc w szkole. Niebawem przygotuję krótką instrukcję jak najprościej napisać takie zgłoszenie.
Zawiadom ośrodek pomocy społecznej
Jeśli podejrzewasz, że w domu małoletniego może dochodzić do sytuacji zagrażających dobru dziecka, zwróć się do właściwej placówki pomocy społecznej. Będzie to Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej (MOPS – w miastach) lub Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej (GOPS – w gminach). Informację możesz zgłosić pisemnie, osobiście lub telefonicznie.
Placówki te mają obowiązek na skutek zgłoszenia zbadać sytuację rodziny, przeprowadzić wywiad środowiskowy i wdrożyć rozwiązania pomocowe, na przykład przydzielić asystenta rodziny, w sytuacjach pilnych – zgłosić sprawę do sądu rodzinnego. Stwierdzenie przemocy w rodzinie przez pracowników socjalnych spowoduje również założenie Niebieskiej Karty.
Zawiadom szkołę lub przedszkole
Zawiadom placówkę edukacyjną, do której uczęszcza dziecko. Wychowawcy powinni być zorientowani w sytuacji dzieci. Jeśli zaś nie są, będą w stanie baczniej obserwować dziecko i jego środowisko rodzinne, a w razie potrzeby podjąć środki prawne czy udzielić dziecku wsparcia psychologicznego.
Nie pozostawaj obojętny
Bardzo lubię powiedzenie: „Aby wychować dziecko, potrzebna jest cała wioska”.
Czasami rodzice po prostu potrzebują pomocy kogoś z zewnątrz, wsparcia, ostudzenia emocji. Nie zawsze musisz korzystać z najbardziej ingerencyjnych środków. Jeżeli jesteś bezpośrednim świadkiem przemocy wobec dziecka – zareaguj, odezwij się, porozmawiaj. Emocje rodziców mogą brać górę incydentalnie. Dowiedz się, o co chodzi. Daj sygnał, że otoczenie widzi nieprawidłowe zachowania rodzica/opiekuna wobec dziecka i nie zgadza się na nie. Może znasz dobrego specjalistę, który będzie w stanie zaradzić problemom rodzinnym takiej osoby?
Jeśli Twoja reakcja nie odnosi skutku, albo wzmaga agresywne zachowanie rodzica/opiekuna, zawiadom policję.
Nie odkładaj reakcji na później
Często w rozmowach zastanawiacie się, kiedy jest pora na zaangażowanie się w sprawę.
Niestety nie ma konkretnej odpowiedzi na to pytanie. Jako wskazówkę potraktuj artykuł 572 kodeksu postępowania cywilnego. Wynika z niego, że należy zawiadamiać sąd opiekuńczy (sąd rejonowy właściwy dla miejsca zamieszkania dziecka) o każdej sytuacji, w której dobro dziecka jest choćby tylko zagrożone. Według mnie, wystarczy zatem Twoja obiektywna ocena sytuacji, poparta konkretnymi sygnałami o stosowaniu przemocy fizycznej lub psychicznej.
Nie mam odwagi zareagować
Jeśli mimo wszystko czujesz wewnętrzny opór przed podjęciem powyższych działań, a jednocześnie wiesz, że sytuacja jest poważna
możesz porozmawiać ze specjalistą z Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę pod bezpłatnym numerem telefonu: 800 100 100. Możesz z niego skorzystać od poniedziałku do piątku od godziny 12:00 – 15:00, a w czwartki również od 16:30 – 20:30. Rozmowy są anonimowe.
Skorzystaj z tego numeru również wtedy, gdy nie jesteś pewien, czy to odpowiedni moment na podjęcie działania. Możesz również przeczytać poradnik zamieszczony na stronie rządowej.
Może Cię zainteresować również:
